رئیس انجمن ژنتیک با اعلان اینکه تحقیقات در زمینه رفتارشناسی ویروس کرونا ادامه دارد، اظهار داشت: حالا در حال بررسی بیوانفورماتیکی این ویروس، مطالعه جهش ها و تغییرات آن هستیم.

دکتر محمود تولایی استاد ژنتیک و از پژوهشگران در زمینه توالی یابی ویروس کرونا در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار نمود: حدود دو سوم بیماران اولیه ای که در ووهان چین به کرونا مبتلا شدند از یک بازار حیوانات خرید کرده بودند. بازاری که در آن علاوه بر حیوانات دریایی بیش از ۱۰۰ نوع حیوان دیگر هم همچون خفاش، پنگولین، روباه، سگ، خوک و حتی طیور فروخته می شده است.
وی اضافه کرد: باتوجه به اطلاعات ژنتیکی پخش شده، ویروس کرونای ۲۰۱۹ یا مستقیماً از خفاش و یا بوسیله یک واسط حیوانی دیگر، به انسان منتقل شده است. پس از شروع بیماری این بازار خیلی سریع بسته شد و نمونه گیری های انجام شده از بیش از ۵۰۰ نقطه بازار نشان داد که بیش از ۳۰ نمونه حاوی ویروس کرونای ۲۰۱۹ به دست آمد و این نشان می داد ویروس کاملاً در بازار پخش شده بوده است.
تولایی اشاره کرد: ممکنست یکی از کارکنان فروشگاه قبلاً از شخص دیگری ویروس را گرفته و بعد به همکاران و در نهایت مشتریان پخش کرده باشد. بعد از چین، به مرور کشورهای دیگر نیز با این رخداد مواجه و اقدامات پیشگیری و درمانی شروع شد.
رئیس انجمن ژنتیک اظهار داشت: وقتی جامعه با یک عامل نوپدید که سابقه آن وجود نداشته مواجه می شود لازم است که خیلی از روش های مختلف برای درمان و سپس تشخیص را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد؛ در این فرآیند احتمال دارد که بیماری با بیماری های دیگر اشتباه گرفته شود یا روش های پاسخگویی به درمان با بهره گیری از داروهای مختلف سایر بیماری ها درست نباشد.
تولایی اضافه کرد: زمانیکه پژوهشگران به تفاوت های پاسخ به درمان و تغییر شرایط بالینی بیمار پی می برند تلاش می کنند تا با توالی یابی ژنوم ویروس گام هایی در امتداد درمان و تشخیص بهتر بردارند.
دسترسی به خاصیت های ویروس از شروع شیوع
وی اضافه کرد: طبیعتاً با شروع اپیدمی کووید ۱۹ در جهان، جامعه علمی فعالیت ها و تحقیقات خودرا آغاز کردند و در گام اول مسیر درمانی این بیماری مورد بررسی قرار گرفته تا نیازها را پاسخ بدهد.
استاد ژنتیک با اعلان اینکه ما در ابتدای کار برمبنای ژنوتایپی و توالی یابی ژنوم کووید ۱۹ به برخی خاصیت های ویروس کرونا دست پیدا کردیم که آنرا در اختیار تیم هایی برای تولید دارو و واکسن قرار دادیم، اظهار داشت: طبیعتاً در سراسر دنیا این فعالیت انجام شده و در کشورهای گوناگون حاصل توالی یابی خودشان را در چارچوب مقالات منتشر نموده اند.
وی افزود: برمبنای ژنوتایپینگ و توالی یابی ویروس در کشورهای مختلف، می توانند بفهمند که ویروسی که در کشورشان در حال انتشارست با ویروس اولیه در ووهان، امریکا، اروپا و … در توالی ژنتیکی مشابه است یا گرفتار تغییراتی شده است.
به گفته تولایی، بدین سبب کشف و آشکارسازی ژنوم عامل مهاجم، یک اصل در همه کشورهاست که محققان ایرانی هم از این مساله غافل نبودند و همزمان با شیوع ویروس کرونا و ارائه خدمت تشخیصی، جلساتی برای شناخت بهتر ویروس برگزار کردند و الان نیز در حال مطالعه هستند.
وی افزود: بواسطه تحقیقات درصدد هستیم به صورت معنا داری، تفاوت رفتار ویروس در بدن افراد فوت شده و بهبودیافته را شناسایی نماییم. حالا با تیمی از پژوهشگران، ژنوم بخش گیرنده ویروسی در بدن برخی از فوتی های ناشی از کرونا را با برخی از بهبودیافته نسبی مقایسه کرده ایم. بررسی های بیوانفورماتیکی در ساختار ویروس کرونا در کشور
رئیس انجمن ژنتیک اشاره کرد: یک بخش دیگری که کارهای مهم که در حال انجام می باشد بررسی های بیوانفورماتیکی روی ساختار ویروس کرونای جدید است که با مطالعه سرعت تغییرات و جهش در ویروس ارتباط دارد.
وی با تاکید براینکه در بررسی های بیوانفورماتیکی با ردیابی ویروس از نظر فیلوژنتیکی، می توانیم ببینیم که ویروس موجود در کشور، نزدیک به ویروس فعال در کدام کشور است، اضافه کرد: ژنوم کرونای ۲۰۱۹ هشتاد درصد مانند ژنوم ویروس کرونای ۲۰۰۳ است که موجب اپیدمی سارس شد؛ اما مقایسه کرونای ۲۰۱۹ با ویروس کرونا که هم اکنون در خفاش های همان منطقه هستند شباهت بسیار بالاتری حدود ۹۶ درصد را نشان میدهد form Yunnan Provinci. (Rhinolophus affinis) (Bat-cov –RaTG۱۳ form horseshoe bat)). بنا بر این تقریباً مطمئن هستیم که خفاش های خاص منبع اصلی و اولیه ویروس کرونای ۲۰۱۹ هستند.
وی اظهار داشت: ویروس های کرونای ۲۰۱۹ و کرونای ۲۰۰۳ از پروتئین خاصی که روی سطح شان دارند استفاده می نمایند تا سلول های انسان را آلوده کنند. اسم این پروتئین spike یا S است. پروتئین S به یک پروتئین روی سطح سلول های انسان می چسبد و از این طریق انسان را آلوده می کند.
تولایی با اعلان اینکه نام این پروتئین هم ACE۲ است، اظهار داشت: اتصال ای سی ای ۲ و S بوسیله ۶ نقطه کلیدی (امینو اسید) روی S انجام می شود. مطالعه ژنوم کرونای ۲۰۱۹ نشان میدهد که فقط یکی از این ۶ امینو اسید مانند ۶ امینواسید کلیدی در کرونای ۲۰۰۳ است. این نشان میدهد که محل اتصال S با ای سی ای ۲ در کرونای ۲۰۰۳ و کرونای ۲۰۱۹ کاملاً متفاوت می باشد. به زبان ساده تر S در کرونای ۲۰۱۹ در مقایسه با کرونای ۲۰۰۳ از زاویه دیگری به ای سی ای ۲ می چسبد.
استاد ژنتیک اضافه کرد: مقایسه ژنوم کرونای ۲۰۱۹ با ژنوم ویروس کرونا که هم اکنون در خفاش ها هستند (Bat-CoV –RaTG۱۳) نشان میدهد که ۴ تا از این ۶ امینو اسیدهای کلیدی عیناً مثل هم هستند. جالب تر آنکه وقتی ژنوم کرونایی که اخیرا پنگولین ها را آلوده کرده بود بررسی می نماییم مشاهده می نماییم هر ۶ امینو اسید کلیدی عیناً مثل همان امینواسیدهای کرونای ۲۰۱۹ هستند. برای همین تصور می شود که پنگولین احتمالاً همان حیوان واسطی بوده که کرونا را به انسان منتقل کرده است.