به گزارش نیوزتل، چین اولین رصدخانه فضایی خویش را برای کشف رازهای خورشید راهی فضا کرد. این ابزار به کشف چگونگی ایجاد جهش جرم تاجی و سایر فوران های میدان مغناطیسی خورشید می پردازد.

به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا، چین ساعاتی پیش یک ماهواره اکتشافی خورشیدی را از مرکز پرتاب ماهواره جیوکوان (Jiuquan) در شمال غربی چین به فضا فرستاد تا تلاشهای علمی این کشور برای کشف اسرار خورشید بیشتر شود.

این کاوشگر با نام "رصدخانه خورشیدی پیشرفته مبتنی بر فضا" (ASO-S)، با نام مستعار Kuafu-۱ با موشک لانگ مارچ-۲دی (Long March-۲D) در ساعت ۰۷: ۴۳ صبح به وقت پکن (۰۳: ۱۳ به وقت ایران) به فضا پرتاب شد و با موفقیت وارد مدار برنامه ریزی شده خود شد.

این ماهواره ۸۵۹ کیلوگرمی پس از ۴ تا ۶ ماه آزمایش در فاصله ۷۲۰ کیلومتری از زمین برای مطالعه علیت بین میدان مغناطیسی خورشیدی و دو پدیده فورانی اصلی، یعنی شراره های خورشیدی و پرتاب جرم تاجی، عملیات عادی خود را آغاز می کند و اطلاعاتی را برای پیش بینی آب و هوای فضایی عرضه می کند.

تعقیب خورشید

این رصدخانه خورشیدی به نام کوافو که یک غول در اساطیر چینی است که بشکلی خستگی ناپذیر خورشید را تعقیب می کند، نام گذاری شده است. این رصدخانه در مداری سازگار با خورشید کار می کند و با چرخش های زمین مختل نمی گردد. این در شرایطیست که یک تلسکوپ زمینی می تواند خورشید را فقط در طول روز ببیند.

گان ویکون، دانشمند ارشد این ماهواره از رصدخانه کوه بنفش (PMO) زیر نظر آکادمی علوم چین (CAS) عنوان کرد: ASO-S می تواند خورشید را به صورت ۲۴ ساعته در بیشتر ایام سال کاوش کند و طولانی ترین زمان استراحت روزانه آن از ماه مه تا اوت که کمی در سایه زمین قرار می گیرد، بیشتر از ۱۸ دقیقه نیست.

این کاوشگر خورشیدی با عمر پیش بینی شده کمتر از چهار سال، برای جمع آوری و ارسال حدود ۵۰۰ گیگابایت داده در هر روز طراحی شده است که معادل ده ها هزار تصویر با کیفیت بالا است.

هوانگ یو، طراح ارشد ASO-S عنوان کرد: آشکارسازهای داخلی این ماهواره خورشیدی هر چند ثانیه یا چند دقیقه یک بار از خورشید عکس می گیرند و در طول فوران های خورشیدی می توانند سرعت شاتر خود را به یک ثانیه افزایش دهند تا فعالیت های خورشیدی را با جزئیات بیشتر ثبت کنند.

در طول عملیات ASO-S در مدار خود، سه ایستگاه زمینی دور از هم در شهرهای سانیا، کاشغر و پکن، داده ها را از فضا دریافت خواهند کرد و آنها را به صورت بسته ای به یک کامپیوتر قدرتمند ۲۰۴۸ هسته ای ارسال می کنند.

طبق گزارشی که در مجله نیچر انتشار یافته است، اولین رصدخانه خورشیدی چین مجهز به سه ابزار است که اطلاعاتی را در مورد چگونگی ایجاد جهش های جرم تاجی(CME) توسط میدان مغناطیسی خورشید و سایر فوران ها عرضه می دهد. هزینه ساخت این رصدخانه خورشیدی ۹۰۰ میلیون یوان معادل ۱۲۶ میلیون دلار آمریکا بوده است و مدت زیادی در حال آماده سازی بود.

ویکون گان عنوان کرد: دانشمندان چینی برای اولین بار انجام چنین ماموریتی را در دهه ۱۹۷۰ پیشنهاد کردند. ما همیشه می خواستیم چنین کاری را انجام دهیم.

امروزه باور رایج اینست که میدان مغناطیسی خورشید سبب انتشار انرژی آن می شود، اما رابطه بین این دو همچنان یک راز باقی مانده است. ASO-S، طول موج های مختلف را به صورت همزمان بررسی می کند تا فوران ها را به علت های اصلی آنها مرتبط کند و دقیقاً مشخص نماید که علت ها چه هستند.

به همین دلیل است که دانشمندان چینی به ASO-S لقب کوافو (Kuafu) داده اند که همانطور که گفته شد نام یک غول در اساطیر چینی است که به دنبال گرفتن و رام کردن خورشید بود.

ماموریت این ابزار چهار سال طول خواهد کشید و خورشید را از مداری در ۷۲۰ کیلومتری سطح زمین رصد خواهد نمود. گان افزود که این بازه زمانی، اوج چرخه خورشیدی را در سال های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ پوشش می دهد. وی می گوید ما در این سال های اوج فعالیت خورشید می توانیم فوران های زیادی را مشاهده نماییم.

مأموریت ASO-S روی فیزیک اساسی انفجارهای پرانرژی تابشی معروف به شراره های خورشیدی، پرتاب جرم تاجی(CME) و منشاء آنها تمرکز خواهد نمود. سپس زمینه ای را برای درک سایر فعالیت های مشابه در سایر نقاط جهان فراهم می آورد.

مطالعه و پیش بینی آب و هوای فضا

این مأموریت همچنین با مطالعه آب و هوای فضایی که از این فعالیت ها به دست می آید، ارزیابی می نماید که چگونه شراره های خورشیدی و CME می توانند بر روی زمین در هنگام تعامل با جو سیاره تأثیر بگذارند. در زمین، این آب و هوا با سیستم های ناوبری تداخل می کند و شبکه های برق را مختل می کند.

ASO-S قادر خواهد بود آب و هوای فضا را پیشبینی نماید و به پژوهشگران این امکان را می دهد تا زمان و مکان وقوع چنین فوران هایی را پیش بینی کنند و برای نتایج آن آماده شوند.

از جمله ابزارهای این کاوشگر می توان به یک مغناطیس نگار برای مطالعه میدان مغناطیسی خورشید، یک تصویرگر پرتو ایکس برای مطالعه تابش پرانرژی انتشار یافته توسط الکترون های شتاب گرفته در شراره های خورشیدی و یک تاج نگار جهت بررسی پلاسمای ساخته شده توسط شراره ها و CMEها اشاره نمود.

به این ترتیب، ASO-S برای اولین بار به تاج میانی، جایی که طوفان های خورشیدی در طیف فرابنفش دمیده می شوند، نگاه می کند تا در این تلاش که پیش از این هیچ گاه انجام نشده است، سرنخ های جدیدی از منشاء CMEها به دست دهد.

این اولین پروژه چین نیست که به طور گسترده بر CME تمرکز می کند. ماه آگوست گذشته بود که گزارش شد چین در حال ساخت بزرگترین آرایه تلسکوپ های جهان است که برای مطالعه خورشید طراحی شده است. این آرایه که تلسکوپ رادیویی خورشیدی دائوچنگ(DSRT) نام دارد برای کمک به دانشمندان در درک بهتر CMEها مهندسی شده است.