در گفت وگو با نیوزتل اعلام شد؛ تولد غزال های فناور در اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور

به گزارش نیوزتل، دبیر برنامه ملی توسعه و رشد غزال های دانش بنیان معاونت علمی اظهار داشت: غزال های فناور، نه استارتاپ هستند و نه شرکت بزرگ اما بیشترین تأثیر را در فروش محصولات دانش بنیان دارند.

میلاد مقدس پور در گفت و گو با خبرنگار مهر در تعریف مقدماتی از غزال ها اظهار داشت: غزال ها شرکت های کوچک و متوسطی هستند که هنوز بالغ نشده اند؛ ولی دارای رشد بسیار سریعی هستند. ازآنجا که زیست بوم دانش بنیان نیز برمبنای شرکت های کوچک و متوسط توسعه یافته است، بین این دو مقوله همبستگی خوبی وجود دارد.

غزال ها در توسعه محصول جدید نوآور هستند
مقدس پور در ارتباط با تاریخچه شرکت های غزال اظهار داشت: مفهوم غزال ها از سال ۱۹۸۱ ابداع شده است. محققی به نام دیوید برج مطالعه ای را در سیلیکون ولی بر روی شرکت هایی که دارای رشد سریع هستند، انجام داد که منجر به تعریف این شرکتها شد. در ایران نیز تا حالا بر روی این مساله کار خاصی انجام نشده است. در دنیا، شرکت هایی که میان ۵ تا ۱۰ سال فعالیت دارند، شرکت های جوان نامیده می شوند. این شرکتها که رشد سریعی دارند، غزال نام دارند. غزال ها نوآور هستند و در توسعه محصول جدیدشان و رفع چالش های سازمانی خود از نوآوری و فناوری جدید استفاده می نمایند.
مقدس پور با اعلان اینکه برای توسعه و رشد شرکت ها، ادبیات بومی شده دانش بنیان را به تعاریف بین المللی نزدیک کرده ایم تا در دسته بندی های جهانی جای بگیرد، اضافه کرد: ما دو تعریف در دنیا داریم که به ادبیات شرکت های دانش بنیان ما نزدیک است؛ نخست تعریف ناظر بر سایز شرکتها (SME-شرکت های کوچک و متوسط) و تعریف دیگر ناظر بر محتوای فناورانه این شرکتها (NTBF). شرکت های فناوری محور از نظر محتوایی شبیه شرکت های دانش بنیان ما هستند و تمرکزشان روی نوآوری و تکنولوژیهای جدید است.
وی با اشاره به این که شرکت های غزال یک دسته از شرکت های SME هستند و بین ۳ تا ۵ درصد شرکت های SME را می سازند، اشاره کرد: دولت ها برای رفاه اجتماعی، ایجاد مشاغل، بازدهی سرمایه گذاری بالا و توسعه منطقه ای، سیاست های تشویقی مختلفی را در دستور کار قرار داده اند و عملاً بر شرکت هایی با عنوان شرکت های کوچک و متوسط (SME) تمرکز کرده اند. این شرکتها پایه و اساس اقتصاد ملی و کلید رشد، پویایی و انعطاف پذیری در اقتصادهای مبتنی بر صنعت و بازارهای نوظهور هستند.
غزال ها بصورت شخصی سازی شده توسعه داده می شوند
دبیر برنامه ملی توسعه و رشد غزال های دانش بنیان معاونت علمی افزود: شرکت های فناوربنیان عموماً در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات (ICT)، هوش مصنوعی، بلاک چین و اینترنت اشیا فعالیت دارند. همین طور شرکت های فعال در عرصه دارویی، امنیت غذایی، نانومواد، نانو حسگرها، نانوکاتالیست ها، انرژی های تجدیدپذیر و باتری های لیتیومی در این تقسیم بندی قرار دارند. این مدل شرکتها از نظر محتوایی شبیه شرکت های دانش بنیان ما هستند، اما از نظر سایز و اندازه، شرکت های دانش بنیان ما به ادبیات SME نزدیک تر هستند و دامنه شان گسترده تر است.
مقدس پور گفت: ادبیات غزال در دنیا ناظر بر فاکتورهای اقتصادی هر کشور بوده و غزال ها بصورت شخصی سازی شده توسعه داده می شوند. ادبیات غزال به ادبیات شرکت های دانش بنیان ما نزدیک است و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری می خواهد ناظر بر توسعه اقتصاد دانش بنیان از این غزال ها حمایت کند.
دبیر برنامه ملی توسعه و رشد غزال های دانش بنیان معاونت علمی با اعلان اینکه در دنیا عمدتا غزال ها شرکت هایی هستند که ناظر بر اشتغال های تخصصی ایجاد می شوند، اضافه کرد: تعریف OECD از شرکت های غزال این است که میانگین رشد اشتغال در یک دوره ۳ ساله در این شرکتها برابر ۲۰ درصد است و این شرکتها باید حداقل ۱۰ کارمند تخصصی در سال پایه داشته باشند. هم اکنون هر کشوری این تعریف را متناسب با اقتصاد خود تغییر داده است.
شرکت های غزال ۳ تا ۵ درصد از شرکت های کوچک و متوسط را تشکیل می دهند
وی با بیان این که شرکت های غزال ۳ تا ۵ درصد از شرکت های SME را می سازند اما ۶۰ تا ۷۰ درصد اشتغال ها در دنیا مربوط به این شرکتها است، اظهار داشت: غزال ها از نظر نوآوری، سازماندهی مدیریت، انسجام در بازاریابی، کار گروهی و شبکه سازی فناوری در محصولات نسبت به بقیه شرکتها متمایز هستند.
مقدس پور به تعریف کشور آلمان از غزال ها اشاره نمود و اظهار داشت: آلمان حدود ۴ هزار شرکت غزال را شناسایی کرده و این شرکتها توانسته اند ۲.۳ میلیون شغل ایجاد کنند و ۱۲.۵ درصد از تولید ناخالص آلمان را به خود اختصاص دهند که عمدتا این شرکتها در عرصه فناوری اطلاعات، ارتباطات، بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی فعالیت می نمایند.
دبیر برنامه ملی توسعه و رشد غزال های دانش بنیان معاونت علمی بیان کرد: ما در کشور شاخص هایی نظیر درآمد، اشتغال و صادرات در اقتصاد دانش بنیان داریم و بدنبال شناسایی و توسعه غزال ها هستیم. در این فرآیند، رشد این شرکتها در بازه زمانی مشخصی در نظر گرفته می شود و آنها را در دسته بندی غزال ها قرار می دهیم و سیاست های حمایتی خودرا اجرائی می نماییم.
غزال ها بیشترین فروش محصولات دانش بنیان را دارند
وی ضمن اشاره به این که شرکت های غزال عمدتا بصورت ارگانیک رشد کرده اند، اضافه کرد: تعریف ما از غزال ها، استارتاپ هایی هستند که سطوح پایین فناوری را پشت سر گذاشته اند و رشد کرده اند. این شرکتها نه استارتاپ هستند و نه شرکت های بزرگ، اما بیشترین تأثیر را در فروش محصولات دانش بنیان دارند. معاونت علمی بدنبال این است که با پشتیبانی از غزال ها، فاکتورهای اقتصاد دانش بنیان را در اقتصاد ملی اثربخش تر کند.
برای هر غزال بسته حمایتی ویژه ای تعریف می شود
مقدس پور با بیان این که هم اکنون در مرحله ارزیابی و شناسایی شرکت های غزال فناوری قرار داریم، اظهار داشت: پس از ارزیابی، بحث فرایندهای حمایتی است. برنامه حمایتی غزال ها به این صورت نیست که یک سری حمایت تعریف شود و همه شرکت های غزال از آن برخوردار شوند. بلکه حمایت ها را متناسب با حوزه فعالیت و میزان رشد شرکتها تعریف می نماییم. برای مثال، بسته حمایتی شرکت های فعال در عرصه ماشین آلات و مواد شیمیایی با بسته حمایتی شرکت های فعال در عرصه بیوتکنولوژی متفاوت می باشد و برای هر شرکت غزال، یک نسخه حمایتی منحصر به فرد خواهیم داشت.
وی اضافه کرد: در مرحله اول، این شرکتها نوپا بوده اند و توانسته اند فروش بالای ۵ میلیارد داشته باشند و به شرکت های فناور تبدیل شوند و سهم دانش بنیانی خودرا بالا برند. این شرکتها عملاً یک شرکت دانش بنیان بزرگ شده اند؛ ولی سهم آنها از GDP پایین است. ما می خواهیم از این شرکت های دانش بنیان فناور که حدود ۸۰ درصد فروش دانش بنیان ها را دارند، در راستای رشد اقتصاد دانش بنیان حمایت نماییم.
معرفی و پشتیبانی از ۱۰ شرکت غزال تا پایان سال
به گفته مقدس پور غزال ها از دل شرکت های فناور متولد می شوند و در حقیقت این مدل از شرکت های فناور می توانند فاکتورهای تبدیل شدن به غزال ها را پاس کنند. اگر بتوانیم در امتداد رشد فروش شرکت های فناور که حدود ۸۰۰ شرکت هستند، حمایت هایی را در دستور کار قرار دهیم و چالش هایشان را برطرف نماییم، عملاً توانسته ایم رشد اقتصاد دانش بنیان را رقم بزنیم. ما در معاونت علمی برنامه گذار از استارتاپ ها تا غزال و از غزال ها تا ابر شرکتها (یونیکورن) را دنبال می نماییم و امیدواریم در راه اجرای این برنامه، رشد اقتصاد دانش بنیان محقق شود. هدفگذاری کرده ایم که تا پایان امسال ۱۰ شرکت دانش بنیان به عنوان ۱۰ شرکت غزال معرفی شوند.
برنامه پشتیبانی از غزال ها؛ از تسهیلات سرمایه در گردش تا انتشار اوراق صکوک
سردبیر برنامه ملی توسعه و رشد غزال های دانش بنیان معاونت علمی در آخر اظهار داشت: بسته حمایتی معاونت علمی هنوز جمع بندی نهایی نشده اما تسهیلات سرمایه در گردش، سرمایه ثابت و انتشار اوراق صکوک صندوق نوآوری و شکوفایی قسمتی از حمایت ها محسوب می شود. شرکت های دانش بنیان حائز صلاحیت و بلوغ یافته به لحاظ مالی می توانند با انتشار اوراق صکوک جهت تامین مالی، با نرخ سود مشخص و سررسید معین بوسیله بازار سرمایه اقدام نمایند.