نیوزتل: در حوزه رقابتی فناوری جهانی، جاه طلبی های چین در عرصه هوش مصنوعی طی سالهای اخیر برجسته شده است.
به گزارش نیوزتل به نقل از مهر؛ در حوزه رقابتی فناوری جهانی، این جاه طلبی نه فقط به سبب شدت آن، بلکه بواسطه رویکرد راهبردی خاص این کشور در برخورد با فناوری مذکور، برجسته شده است. حزب کمونیست چین در سال ۲۰۱۷، اعلام نمود که در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ از ایالات متحده آمریکا پیشی گرفته و به رهبر جهانی هوش مصنوعی تبدیل گردد. با اینحال و به اعتقاد خیلی از کارشناسان، این برنامه بالاتر از آنکه بر نوآوری های فناورانه جدید متمرکز باشد، بر تطبیق راهبردی فناوری های موجود بمنظور تحقق اهداف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی پکن تکیه دارد. در صورتیکه هم چین و هم ایالات متحده بطور فعال در پی توسعه فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، رویکرد های آنها بصورت قابل توجهی متفاوت می باشد. ایالات متحده به گونه ای سنتی با در اختیار داشتن مؤسساتی نظیر مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) و دانشگاه استنفورد در تحقیقات بنیادین و نوآوری در حوزه هوش مصنوعی پیشتاز بوده است. فعالان این کشور همین طور شرکت های بزرگی مانند گوگل و مایکروسافت هستند که طی سالهای اخیر در حوزه یادگیری ماشین پیشرفت های بزرگی به وجود آورده اند. این رویکرد مبتنی بر نوآوری در تضاد با تمرکز چین بر تطبیق و استفاده از فناوری های موجود برای تحقق اهداف خاص دولت قرار دارد. توسعه هوش مصنوعی در ایالات متحده آمریکا عمدتا توسط شبکه ای غیرمتمرکز از مؤسسات دانشگاهی، شرکت های خصوصی و آژانس های دولتی دارای منافع متضاد و تمرکز بر کاربردهای تجاری، هدایت می شود. در مقابل، استراتژی هوش مصنوعی چین با تاکید واضح بر پشتیبانی از ابتکارات دولتی نظیر کنترل اجتماعی و برنامه ریزی اقتصادی بیشتر متمرکز و تحت هدایت دولت این کشور است. توسعه هوش مصنوعی در امتداد کنترل ایدئولوژیک در قلب استراتژی هوش مصنوعی چین، تلاشی خستگی ناپذیر برای ادغام این فناوری در ساختار ایدئولوژیک دولت قرار دارد. نمونه بارز این امر، چت بات «Xue Xi» شمرده می شود که توسط محققان دانشگاه سینگهوا، بالاترین دانشگاه فنی چین، توسعه یافته است. برخلاف مدلهای هوش مصنوعی غربی که مدعی عدم وابستگی جناحی و بی طرفی هستند، «Xue Xi» قسمتی از آموزش خودرا بر پایه اندیشه شیء جین پینگ دریافت کرده است تا کاربران را با مبانی ایدئولوژی حزب کمونیست این کشور آشنا کند. علاوه بر این، سیستم های نظارت مبتنی بر هوش مصنوعی، مانند فناوری تشخیص چهره به کار گرفته شده در بعضی مناطق چین نیز به دولت امکان می دهد تا کنترل دقیقی بر شهروندان این کشور داشته باشد. به زعم خیلی از متخصصان، این تنها یک ابتکار منفرد نیست، بلکه قسمتی از یک روند گسترده تر است. کارشناسان معتقدند که این فناوری ها جدید نیستند؛ بلکه بر پایه نوآوری های موجود تولید شده اند اما به خوبی برای خدمت به کوشش های ایدئولوژیک دولت جهت حفظ نظم اجتماعی و جلوگیری از نارضایتی تنظیم شده اند. به عبارت دیگر، قدرت هوش مصنوعی چین نه بوسیله ایجاد فناوری های جدید، بلکه با تسلط و استفاده از هوش مصنوعی در امتداد الزامات ایدئولوژیک دولت حاصل شده است. کاربردهای هوش مصنوعی در عرصه کنترل اقتصادی استراتژی هوش مصنوعی چین به شدت با اهداف اقتصادی این کشور در هم تنیده است. پکن باتوجه به کند شدن روند رشد اقتصادی، فناوری را به عنوان ابزار اصلی برای خارج کردن کشور از این وضعیت اقتصادی می بیند. این امر خصوصاً در بخشهایی نظیر تولید و لجستیک، جایی که هوش مصنوعی برای افزایش کارآیی و حفظ رقابت چین در زنجیره های تامین جهانی به کار گرفته می شود، مشهود است. برای مثال، شرکت هایی نظیر علی بابا، غول خرده فروشی آنلاین چین، پلت فرم های لجستیکی مبتنی بر هوش مصنوعی توسعه داده اند که مسیرهای تحویل را بهینه سازی و عملیات انبارداری را مدیریت می کنند تا چین همچنان به عنوان کارخانه جهان نقش خودرا حفظ نماید. علاوه بر این، سیستم اعتبار اجتماعی چین که شهروندان را برمبنای رفتار مدنی و مالی شان رتبه بندی می کند، یکی از ابتکارات راهبردی مهمست که در آن هوش مصنوعی نقشی فزاینده ایفا می کند. این سیستم برای نظارت و تأثیرگذاری بر رفتار شهروندان در مقیاس گسترده طراحی شده است. بااینکه هوش مصنوعی هنوز بطور کامل در سراسر سیستم اعتبار اجتماعی پیاده سازی نشده، اما درحال ادغام برای ردیابی و تحلیل مقادیر زیادی از داده ها، نظیر تراکنش های مالی، تعاملات آنلاین و روابط اجتماعی بصورت بلادرنگ و در لحظه است. این داده ها سپس برای اختصاص امتیازاتی که می تواند بر جنبه های مختلف زندگی تأثیر بگذارد، از تأیید وام گرفته تا اجازه سفر، مورد استفاده قرار می گیرند. با افزایش ادغام هوش مصنوعی در این سیستم، احیانا این باور وجود دارد که نظارت دولت بر آزادی شخصی اولویت بیشتری پیدا کند و کنترل دولتی در این کشور بالاتر از پیش تقویت شود. صادرات راهبردی محصولات فناورانه چین در حوزه بین المللی، درحال صادرات فناوری های مبتنی بر هوش مصنوعی بمنظور گسترش نفوذ خود است. این روند خصوصاً در کشورهای درحال توسعه با جدیت پیگیری می شود. غول های فناوری چینی نظیر هوآوی و «ZTE» بوسیله ابتکار کمربند و جاده، سیستم های نظارتی مبتنی بر هوش مصنوعی را به دولت های آفریقا، جنوب شرق آسیا و آمریکای لاتین ارائه می دهند. این سیستم ها که اغلب به عنوان ابزارهایی برای بهبود ایمنی عمومی معرفی می گردند، قسمتی از یک استراتژی بزرگ تر برای بسط الگوی حکمرانی چین هستند. برای مثال، شرکت های چینی در کشور زیمبابوه، به اجرای یک سیستم تشخیص چهره در سطح ملی کمک کرده اند؛ سیستمی که به عنوان ابزاری برای مبارزه با جرم و جنایت شناخته می شود. این در حالیست که فعالان سیاسی در زیمبابوه نگران هستند که این فناوری برای نظارت بر مخالفان سیاسی و فعالان مدنی مورد استفاده قرار گیرد. دولت چین با صادرات فناوری های هوش مصنوعی ادغام شده با کنترل دولتی، نه فقط سهم بازار خود از این صنعت رو به رشد را بیشتر می کند، بلکه مدل تمرکزگرا و نظارتی خودرا نیز به عنوان جایگزینی قابل قبول برای الگوی غربی ترویج می کند. هوش مصنوعی و کسب برتری نظامی استراتژیک جاه طلبی های نظامی چین نیز به شدت با استراتژی هوش مصنوعی آن مرتبط می باشد. ارتش آزادی بخش خلق چین، به شدت در سیستم های خودکار مبتنی بر هوش مصنوعی، همچون پهپادها و پلت فرم های رباتیک سرمایه گذاری می نماید. این فناوری ها لزوماً پیشرفته ترین نمونه های موجود در جهان نیستند، اما چین درحال تطبیق آنها با نیازهای راهبردی خود است. به عنوان مثال پکن درحال توسعه سیستم های هوش مصنوعی برای پشتیبانی از عملیات نظامی خود در دریای جنوبی چین است، منطقه ای که تنش های ژئوپلیتیکی زیادی در آن وجود دارد. طبق گزارش های پخش شده، چین درحال استقرار زیردریایی های خودکار و پهپادهای جاسوسی برای نظارت و احیانا مختل کردن کارهای نظامی خارجی در این منطقه است. به اعتقاد کارشناسان، این استفاده راهبردی از هوش مصنوعی در کاربردهای نظامی، تمرکز چین بر استفاده از فناوری های موجود برای دستیابی به اهداف خاص ژئوپلیتیکی را برجسته می کند. سخن پایانی متخصصان براین باورند که رویکرد چین به هوش مصنوعی، استراتژی حساب گرانه ای از تطبیق و کاربرد فناوری است که فقط بر نوآوری تمرکز ندارد. این کشور با تسلط بر استفاده از فناوری های موجود و هم راستاسازی آنها با اهداف دولتی، نه فقط کنترل داخلی خودرا تقویت می کند، بلکه دینامیک های قدرت جهانی را نیز تغییر می دهد. از همین روی، می توان نتیجه گرفت که الگوی استفاده چین از هوش مصنوعی بوسیله القای ایدئولوژیک، کنترل اقتصادی، صادرات راهبردی یا پیشرفت های نظامی، مبین رویکرد قدرتمندی است که دولت این کشور در عرصه فناوری اتخاذ نموده است. نگاهی که نشان میدهد چگونه استفاده از ابزارهای موجود با وجود همه محدودیت ها می تواند به اندازه توسعه ابزارهای نوآورانه تحول آفرین باشد.