پژوهشگران استرالیایی در بررسی جدیدی نشان داده اند که نوعی مارمولک می تواند جنسیت خودرا تغییر دهد.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از نیو ساینتیست، یک مارمولک اهل تاسمانی، اولین حیوان غیر تخم گذار است که گاهی اوقات قبل از تولد و باتوجه به دمای محیط، تغییر جنسیت می دهد.
قبل از این مشخص شده بود که تعدادی از ماهی های تخم گذار، قورباغه ها و خزندگان، با اندام های جنسی نر و کروموزوم های ماده از تخم بیرون می آیند یا زمانی که تخم ها در محیط گرم یا خنک قرار می گیرند، مشخص می شود که جنسیت آنها تغییر کرده است.
“پتا هیل”(Peta Hill)، پژوهشگر “دانشگاه تاسمانی”(UTAS) استرالیا و همکارانش دریافته اند که این مساله در مورد نوعی مارمولک موسوم به “کاریناسینکوس اسلاتوس”(Carinascincus ocellatus) نیز صدق می کند که در تاسمانی یافت می شود.
پژوهشگران در این پروژه، ۱۰۰ مارمولک ماده تازه باردارشده را در ارتفاعات مختلف تاسمانی به دام انداختند و آنها را در تراریوم های جداگانه ای در آزمایشگاه خود قرار دادند.
دو گروه ۲۰ تایی از مارمولک ها به مدت چهار تا ۱۲ ساعت در روز، به یک لامپ حرارتی نصب شده روی قسمتی از تراریوم دسترسی داشتند که دمایی بین ۲۰ تا ۳۷ درجه سلسیوس را ایجاد می کرد. زمانی که لامپ خاموش بود، دمای آن به حدود ۱۰ درجه سلسیوس می رسید. سه گروه دیگر از مارمولک ها در دمای کنترل شده ۳۳ درجه سلسیوس، ۲۹.۵ درجه سلسیوس یا ۲۶ درجه سلسیوس، به مدت هشت ساعت در روز و ۱۰ درجه سلسیوس برای ۱۶ ساعت دیگر زندگی کردند.
پژوهشگران با بررسی اندام های جنسی هر نوزاد در ماه نخست زندگی، جنسیت آنها را تعیین کردند. همین طور آنها با تعیین توالی DNA گرفته شده از دم حیوانات، جنسیت ژنتیکی آنها را تعیین کردند.
این مارمولک ها اغلب در تراریوم های خنک تر وجود داشتند و از ماده هایی در ارتفاعات پایین تر متولد شده بودند. به طور متوسط، ۲۰ درصد از نوزادان دارای اندام های جنسی مردانه و کروموزوم XX، از ماده هایی در ارتفاعات پایین متولد شدند که در تراریوم های ۲۶ درجه سلسیوس قرار داشتند یا تنها چهار ساعت در روز از گرمای لامپ برخوردار می شدند. در مقابل، این مساله فقط برای دو درصد از فرزندان متولد شده از ماده های ارتفاعات پایین صدق می کرد که در وضعیت گرمتر نگهداری می شدند.
“بنژامین ژیفقوا”(Benjamin Geffroy)، پژوهشگر “مؤسسه فرانسوی بهره برداری از دریا”(IFREMER) که از اعضای این گروه پژوهشی نبوده است، در مورد این پروژه اظهار داشت: یافته های این پژوهش نه فقط بدین سبب که در یک خزنده زنده دیده می شوند، تحسین برانگیز هستند، بلکه بدین سبب اهمیت دارند که این پدیده بسیار جالب است.
وی ادامه داد: حتی ممکنست که این موضوع، با یک اثر نسلی توضیح داده شود. مارمولک هایی با اندام های جنسی مردانه و کروموزوم های XX یعنی XX نر می توانند بعنوان نرهای بالغ رشد کنند و ممکنست با XX ماده جفت شوند اما از آنجائیکه آنها فاقد کروموزوم Y هستند، تمام فرزندان این جفت XX خواهند بود.
ژیفقوا افزود: به نظر من واقعا جالب است که می توانیم سوگیری به طرف ماده ها را در وضعیت گرم توضیح دهیم. اگر در نظر بگیریم که تعدادی از موارد XX نر با XX ماده تولید مثل می کنند، این امر به بروز ژنتیک های ماده بیشتری در نسل دوم منجر می شود.
این پژوهش، در مجله “Proceedings of the Royal Society B” به چاپ رسید.