دانشمندان می گویند، جنین ها از زمان لقاح تا اتصال به رحم مادر، یک رویداد جوان شدن مجدد و ریست شدن ساعت بیولوژیکی را تجربه می کنند که درک آن می تواند به درمان بیماریهای ناشی از افزایش سن و پیری مانند پارکینسون کمک شایانی کند.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از آی ای، با افزایش سن، همه سلول ها در بدن ما پیر می شوند و لطمه می بینند. اما عدم وجود این لطمه سلولی در جنین های انسان، چندین دهه است که دانشمندان را گیج کرده است و حالا ممکنست به پاسخ این راز رسیده باشیم.
برمبنای یک مطالعه تازه انتشار یافته در مجله Science Advances تیمی از دانشمندان شواهدی را در مورد ایده جوان سازی مجدد سلولی خصوصاً با مشاهده سلول های جنینی انسان و موش پیدا کرده اند که بنظر می رسد سن بیولوژیکی آنها در مراحل اولیه رشد جنین “ریست”(reset) می شود.
مرحله جوانسازی مجدد که اندکی بعد از اتصال جنین به رحم اتفاق می افتد و سلول ها را به جوان ترین سن بیولوژیکی خود سوق می دهد، “زمین صفر” نامیده می شود.
“ویتوریو سباستینو” زیست شناس دانشکده پزشکی دانشگاه “استنفورد” که در این مطالعه جدید دخیل نبوده است، می گوید درک روش جوانسازی مجدد این سلول ها و معکوس کردن روند پیری، پژوهشگران را قادر می سازد به درمان های جدیدی برای بیماریهای در رابطه با افزایش سن مانند پارکینسون یا آرتروز دست یابند. وقتی بیماری هایی از این قبیل اتفاق می افتند، ممکنست برخی سلول ها در اثر تجمع لطمه ناتوان شوند. اگر ما به صورتی بتوانیم سن سلول ها را ریست نماییم، ممکنست بتوانیم موجب جلوگیری از لطمه بیشتر آنها شویم.
از ساعات مولکولی برای پیش بینی سن تقریبی جنین های موش در مراحل اولیه استفاده شد. این ساعت ها می توانند تغییرات اپی ژنتیکی را که نشانگرهای شیمیایی دی ان ای هستند و در طول روند پیری طولانی سلول ها یا در صورت آلودگی سلول ها جمع می شوند، کنترل کنند. این برچسب های ژنتیکی می توانند بطور بنیادی رفتار ژن را تغییر دهند، اما اطلاعات حامل را تغییر نمی دهند.
این تیم علمی که شامل “وادیم گلادیشف” یک زیست شیمیدان و ژنتیک شناس از دانشکده پزشکی “هاروارد” و بیمارستان های بریگام و بیمارستان زنان در بوستون و همکارانش بود، سن های مختلف بیولوژیکی یک جنین را مطالعه کردند.
سن بیولوژیکی جنین، برخلاف سن تقویمی، سلامت و عملکرد سلول ها را نشان میدهد. دانشمندان در مطالعه این تغییرات اپی ژنتیکی دریافتند که سن جنین موش در تمام مراحل اولیه تقسیم سلولی، زمانی که لقاح تازه رخ داده بود، ثابت مانده است. اما وقتی ۶.۵ تا ۷.۵ روز گذشت و بعد از آن که جنین به پوشش داخلی رحم متصل شد، میانگین سن بیولوژیکی جنین معکوس شد. این بدان مدلول است که سلول های داخلی نوعی رویداد جوانسازی مجدد را تجربه می کنند.
پژوهشگران در گزارش خود گفتند: برای موش، این “زمین صفر” می تواند بین ۴.۵ تا ۱۰.۵ روز بعد از لقاح باشد و ما هنوز مطمئن نیستیم که چه زمانی سن بیولوژیکی جنین موش باردیگر آغاز به حرکت می کند.
هم اکنون مطالعه رویان های انسانی در مراحل اولیه رشد ممنوع می باشد، به این معنا که دانشمندان نمی توانند داده های مشابهی را از جنین انسان بدست آورند. اما مطالعه تعدادی از جنین هایی که از نظر رشد کمی بالاتر از جنین موش بودند، هیچ علامت فوری پیری را نشان نداد. این بدان معناست که این رویداد “زمین صفر” نیز ممکنست در جنین های انسان رخ دهد.
“سباستینو” اظهار داشت که این مطالعه بیشتر سوال ایجاد کرده است تا جواب، که البته عالی است. چنین سوالاتی حول کشف مکانیزمی است که سلول ها سن بیولوژیکی خودرا باردیگر تنظیم یا ریست می کنند، ژن هایی که ممکنست مسئول این پروسه باشند و این که آیا همه اشکال زندگی گرفتار یک رویداد “زمین صفر” می شوند یا نه.
در صورتیکه تغییرات اپی ژنتیکی ممکنست فقط قسمتی از واقعه “زمین صفر” باشد، در این صورت دانشمندان باید اطمینان حاصل کنند که همه عوامل را در نظر می گیرند. این کار می تواند به یک پیشرفت بسیار امیدوار کننده تبدیل گردد.
بدیهی است که برای بسط این یافته های اولیه و جستجوی سایر علل مرتبط، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. اما در هر حال ما حالا می توانیم شاهد شروع تحقیقات در مورد درمان های بالقوه بیماریهای وابسته به افزایش سن و پیری باشیم.