دانشمندان دانشگاه ملی تحقیقات هسته ای روسیه با همکاری دانشمندانی از ایران و ترکیه و عربستان بعنوان قسمتی از یک تیم بین المللی، روشی برای تشخیص ماده سمی تیابندازول در میوه ها را تدوین کردند.
به گزارش نیوزتل به نقل از مهر، طبق اعلام تیم تحقیقاتی دانشگاه ملی تحقیقات هسته ای روسیه (NRNU MEPhI) سادگی، مقرون به صرفه بودن و توانایی یافتن غلظت های کمی از ذرات مضر همچون محسنات و مزایای تکنولوژی جدید است. استفاده از تیابندازول در فرآوری مواد غذایی در روسیه و اتحادیه اروپا، ممنوع می باشد. با این وجود دانشمندان توضیح می دهند که از این ماده سمی در کشاورزی برای درمان گیاهان برای محافظت از آنها در مقابل آفات، پوسیدگی و کپک استفاده می شود. اما بقایای تیابندازول بعد از استفاده از آن در خاک به آسانی وارد محیط زیست و سپس وارد سبزیجات و میوه ها می شود. کنستانتین کاتین، دانشیار NRNU MEPhI (INTEL) اظهار داشت: تیابندازول برای انسان سمی است. همچون علایم اصلی مسمومیت می توان به حالت تهوع، استفراغ، سردرد، خواب آلودگی و تب اشاره نمود. تیابندازول هنگامی که وارد بدن می شود منجر به نارسایی کبدی، ایجاد اختلال در رشد جنین در زنان حامله یا ایجاد واکنش آلرژیک می شود. سازمان غذا و داروی اتحادیه اروپا و سایر سازمان های مشابه تأثیر این ماده سمی بر موجودات زنده را خطرناک می دانند. متخصصان روش جدیدی برای یافتن تیابندازول در میوه ها، حتی در کوچک ترین غلظت به وجود آورده اند. برای این کار آنها یک محلول ویژه تهیه کرده اند. این ترکیب شیمیایی با بهره گیری از محاسبات DFT (density functional theory نظریه تابعی چگالی) با مقایسه ساختار الکترونیکی مولکول های تیابندازول و سایر مواد، انتخاب شده است. کاتین اظهار داشت: هدف از محاسبه DFT انتخاب ترکیب محلول متناسب با تیابندازول مانند کلید برای قفل است. برای ما مهم بود که محلول حاصله حتی در شرایطی که تیابندازول خیلی کم و آلاینده های دیگری در محصول غذایی وجود دارد، بطور مؤثر با این ماده سمی تداخل داشته باشد. بعد از آزمایش گزینه های مختلف، دانشمندان یک ترکیب مولکولی مناسب برمبنای بتائین و پیروسلیمئیک اسید پیدا کرده اند که تیابندازول را در میوه ها یافته، به آن متصل شده و حضور آنرا برجسته می کند. بگفته دانشمندان، این امر یافتن حتی کوچک ترین دوزهای این ماده سمی (حداکثر ۰.۱ میلی گرم در لیتر) را تقریباً در همه انواع میوه های صادر شده، امکان پذیر کرده است. کنستانتین کاتین اظهار داشت: حداکثر مقدار مجاز تیابندازول در میوه ها و سبزیجات توسط مقامات دولتی مربوطه تعیین می شود. هنجارها و موازین در کشورهای مختلف و برای میوه های مختلف اندکی با هم فرق داشته و تقریباً ۵ میلی گرم در لیتر است. فناوری پیشنهادی ما قادر به تعیین غلظت، تیابندازول حتی ۵۰ برابر کمتر از حداکثر مجاز است. قبل تر تیابندازول را با بهره گیری از الکتروفورز مویرگی یا طیف سنجی فلورسانس جستجو می کردند. اینها روش های گران قیمتی هستند که به تجهیزات خاصی نیاز دارند که در همه آزمایشگاه ها موجود نیست، در صورتیکه بتائین و اسید پیروسلیلیک به میزان حداکثر در دسترس کامل دانشمندان هستند. پژوهشگران قصد دارند این فناوری را ثبت کرده و به کمیسیون اتحادیه اروپا عرضه کنند تا بتوان از آن برای بازرسی محصولات غذایی صادر شده از ترکیه به اتحادیه اروپا استفاده نمود. علاوه بر این، متخصصان درحال توسعه فناوری مشابهی برای جستجوی مواد سمی در لوازم آرایشی هستند. در این مطالعه دانشمندان ترکیه، عربستان سعودی و ایران نیز شرکت کردند. نتایج این تحقیقات آنها در مجله Microchemical (https: //www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۲۶۲۶۵X۲۱۰۰۵۷۲۵) انتشار یافته است.