نیوزتل: تلسکوپ فضایی ˮجیمز وبˮ در یک نقطه عطف بزرگ، آغاز به باز کردن محافظ خورشیدی بزرگ خود کرده است که یکی از مهم ترین و حساس ترین مراحل راه اندازی آن بعد از پرتاب است و همین طور مشخص شد که این تلسکوپ برای بیش از ۱۰ سال عملیات، سوخت در اختیار دارد.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از اسپیس، یکی از مهم ترین مراحل راه اندازی و استقرار تلسکوپ فضایی “جیمز وب” به شکل ایمن شروع شده است.
این رصدخانه فضایی ۱۰ میلیارد دلاری آغاز به باز کردن آفتابگیر عظیم خود کرده است تا این ساختار پنج لایه را با استقرار متوالی با دقت باز کند.
اعضای تیم ماموریت “جیمز وب” در توییتر نوشتند: مثل الماس درخشان بدرخش. با استقرار موفقیت آمیز آفتابگیر سمت راست یا به اصطلاح “بازو”، آفتابگیر “وب” حالا در فضا شکل الماسی به خود گرفته است.
این آفتابگیر یکی از حیاتی ترین و پیچیده ترین خاصیت های تلسکوپ فضایی “جیمز وب” است که در تاریخ ۲۵ دسامبر برای جستجوی سیگنال های گرمایی ضعیف از اولین روزهای کیهان به فضا پرتاب شد. تشخیص چنین سیگنال هایی مستلزم آنست که وب ابزار و سنسورهای خودرا بسیار سرد نگه دارد و آفتابگیر با بازتاب و تابش انرژی خورشیدی به آن کمک می نماید تا این کار را انجام دهد.
طول این محافظ نقره ای براق در صورت استقرار کامل به اندازه ۲۱.۲ در ۱۴.۲ متر می رسد که بسیار بزرگتر از آنست که در قسمت مخصوص حمل محموله هر موشکی که هم اکنون عملیاتی است، قرار بگیرد. بدین سبب طوری طراحی شد تا در یک پیکربندی بسیار فشرده پرتاب شود و بعد از رسیدن “وب” به فضا باز شود.
این استقرار یک پروسه پیچیده و چند مرحله ای با نقاط شکست بالقوه مختلف است که می تواند کل ماموریت را با خطر مواجه کند و منجر به شکست کامل آن شود.
“کریستال پوگا” مهندس سیستم های فضاپیمای “وب” از شرکت “نورثروپ گرومن” پیمانکار اصلی این ماموریت در ویدئویی درباره نحوه استقرار “وب” که ناسا در ماه اکتبر منتشر کرد، اظهار داشت: مجموعه محافظ خورشیدی “وب” شامل ۱۴۰ مکانیسم رهاسازی، تقریباً ۷۰ مجموعه لولا، هشت موتور استقرار، یاتاقان ها، فنرها، چرخ دنده ها، حدود ۴۰۰ قرقره و ۹۰ کابل مجموعا به طول ۴۰۰ متر است.
استقرار محافظ خورشیدی از روز سه شنبه ۲۸ دسامبر در حالی شروع شد که “وب” دو پالت نگه دارنده این ساختار پنج لایه را پایین آورد. سپس مراحل تکمیلی طی چند روز بعد دنبال شد. برای مثال، “وب” در روز پنجشنبه ۳۰ دسامبر، پوششی را که از محافظ خورشیدی آن در طول مدت حضورش بر روی زمین و پرتاب به فضا محافظت می کرد، کنار زد.
همین روکش، کارهای استقرار آفتابگیر را کمی پیچیده کرد، چونکه استقرار آنرا چند ساعت به تعویق انداخت تا این که تیم عملیات مطمئن شود که این پوشش بطور کامل طبق برنامه ریزی جمع شده است.
“پاتریک لینچ” معاون دفتر ارتباطات در مرکز پرواز فضایی “گودارد” ناسا اظهار داشت: سوئیچ هایی که باید نشان می دادند که روکش جمع شده، زمانی که قرار بود فعال شوند، فعال نشدند. با این وجود، منابع دوم و سوم در نهایت آنرا تایید کردند.
اعضای تیم عملیات “وب” استقرار سمت چپ این آفتابگیر را در ساعت ۲۲ شب گذشته شروع کردند و این عملیات در ساعت ۰۱: ۱۹ بامدادان امروز به انتها رسید. سپس نوبت به استقرار سمت راست آن رسید که در ساعت ۰۳: ۰۱ بامدادان شروع و حدود ساعت ۰۶: ۴۳ به پایان رسید.
باز کردن این آفتابگیر یک نقطه عطف بزرگ برای “جیمز وب” بود، بدین سبب اعضای تیم عملیات احتمالاً پس از موفقیت امروز نفس راحتی کشیده اند. اما استقرار این آفتابگیر هنوز تمام نشده است. پنج لایه نازک از جنس کاپتون آن هنوز باید به ثبات و فشار مناسب برسد، کاری که تیم ماموریت می خواهد در آخر هفته صورت گیرد.
پس از انجام این کار، تمرکز بر روی استقرار آینه ثانویه “وب” و آینه اصلی آن با عرض ۶.۵ متر تغییر خواهدنمود. انتظار می رود که این وظایف تا تاریخ ۷ ژانویه کامل شوند، اما زمان بندی استقرار “وب” انعطاف پذیر است، بدین سبب اگر آن هدف برآورده نشد، نباید نگران شد.
قفل کردن آینه ها در محل مناسب خود، مرحله استقرار اصلی و پیچیده “جیمز وب” را به انتها می رساند. نقطه عطف بعدی، روشن شدن موتور است که برای ۲۹ روز بعد از پرتاب برنامه ریزی شده است که “وب” را در مدار نهایی خود قرار می دهد که موسوم به نقطه لاگرانژ خورشید-زمین ۲ یا L۲ است که یک نقطه پایدار گرانشی در فاصله ۱.۵ میلیون کیلومتری زمین است.
اعضای تیم عملیات “وب” بعد از رسیدن آن به نقطه L۲ نیز هنوز کارهای زیادی برای انجام خواهند داشت. آنها باید ۱۸ بخش آینه اصلی “وب” را خیلی دقیق تراز کنند تا قطعات بعنوان یک سطح یکپارچه برای جمع آوری نور با هم کار کنند و همین طور باید چهار ابزار علمی تلسکوپ را بررسی و کالیبره کنند.
انتظار می رود عملیات های علمی منظم، شش ماه بعد از پرتاب یعنی در تابستان ۲۰۲۲ شروع شود. حداقل برای پنج سال بعد از آن، “وب” تعدادی از نخستین ستاره ها و کهکشان های کیهان را مطالعه خواهد کرد، به دنبال ترکیبات جذاب در جو سیارات فراخورشیدی مجاور خواهد بود و انواع دیگری از مشاهدات کیهانی احیانا دگرگون کننده را انجام خواهد داد.
تلسکوپ فضایی جیمز وب برای بیش از ۱۰ سال ماموریت سوخت کافی دارد
به لطف موشک “آریان ۵” که تلسکوپ فضایی “جیمز وب” را در راه درستی پرتاب کرد، این تلسکوپ فضایی برای بیش از ۱۰ سال ماموریت، سوخت کافی دارد.
ناسا بعد از نزدیک به ۳۰ سال برنامه ریزی و کار طاقت فرسا سرانجام توانست رصدخانه فضایی نسل جدید خودرا که ۱۰ میلیارد دلار ارزش دارد، در روز کریسمس به فضا پرتاب کند. تلسکوپ “جیمز وب” حالا در یک سفر شش ماهه طولانی است تا بتواند ماموریت علمی خودرا شروع کند.
حالا مشخص شده است که “جیمز وب” ممکنست برای مدتی طولانی تر از آنچه در ابتدا انتظار می رفت، به سفر و جمع آوری داده بپردازد. پیش بینی می شد که “جیمز وب” برای ۵ تا ۱۰ سال عملیاتی شود، اما آخرین تحلیل های ناسا نشان میدهد که این رصدخانه فضایی سوخت کافی برای پشتیبانی از عملیات های علمی در مدار را برای بیش از ۱۰ سال در اختیار دارد.
در بیانیه ناسا در این زمینه آمده است: تحلیل ها نشان میدهد که برای اصلاح مسیر “وب” به سمت مدار نهایی خود در نقطه L۲، یک نقطه تعادل گرانشی در سمت دور زمین و دور از خورشید، به پیشران کمتری نسبت به آنچه که در ابتدا برنامه ریزی شده بود، نیاز است. در نتیجه، “جیمز وب” سوخت کمتری بدین منظور استفاده خواهدنمود. البته عوامل بسیاری می توانند در نهایت بر مدت زمان عملیات “جیمز وب” تأثیر بگذارند.
به گفته آژانس فضایی، این سوخت اضافی تا حد زیادی به سبب دقت پرتاب موشک “آریان ۵” است که “جیمز وب” را در راه درست و دقیقی به فضا برد و همین طور مانورهای اصلاحی دقیق را در میانه مسیر بسیار موفق انجام داد.
این افزایش طول عمر کاملاً شبیه به سفر تلسکوپ فضایی “هابل” است. در ابتدا پیش بینی می شد که تلسکوپ “هابل” حدود ۱۵ سال دوام بیاورد، اما در صورتیکه بیش از ۳۰ سال از پرتاب آن گذشته هنوز فعال است.
با این حال، تلسکوپ “هابل” توانست توسط فضانوردان سرویس شود، چیزی که برای “جیمز وب” ممکن نیست، چونکه بسیار دورتر از آنست که انسان بتواند به آن برسد و همین موضوع، استقرار آنرا در فضا بسیار پیچیده تر و خطرناک تر کرده است.
“جیمز وب” هم اکنون دارای ۳۴۴ نقطه شکست بالقوه است که می تواند در هر زمانی در طول استقرار آن رخ دهد و سبب شود که کل ماموریت شکست بخورد. اما خوشبختانه ناسا برای نزدیک به سه دهه نحوه استقرار “جیمز وب” را بررسی نموده و خودرا برای آن آماده کرده است و بدین سبب حدودا تضمین شده است که هیچ مشکلی پیش نخواهد آمد.

منبع: نیوزتل