نخستین تصویر از تلسکوپ پرتو ایکس ناسا منتشر گردید

نیوزتل: کاوشگر تصویربرداری قطبش سنجی اشعه ایکس(IXPE) که بتازگی به فضا پرتاب شده است نخستین تصویر علمی خودرا به زمین فرستاد.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از اسپیس، کاوشگر پرتو ایکس ناسا در روز نهم دسامبر سال ۲۰۲۱ برای رصد اجرامی مثل سیاهچاله ها و ستاره های نوترونی در طیف پرتو ایکس به فضا پرتاب شد. این کاوشگر نخستین ماه از فعالیتش را صرف بررسی سیستم های مختلف خود کرد تا برای ثبت نخستین تصاویر آماده شود و الان تیم هدایت کننده “IXPE” نخستین تصویر علمی ثبت شده ی آنرا منتشر نموده اند.

این تصویر ذات الکرسی آ(Cassiopeia A) بقایای ستاره ای منفجر شده در قرن هفدهم را نشان میدهد. بر طبق اطلاعیه ای از ناسا این انفجار ابرنواختری موجب انتشار امواج ضربه ای شد و گازهای اطراف را گرم کرد علاوه بر آن بر سرعت ذرات پرتوهای کیهانی(الکترون های پر سرعت و هسته های اتمی) افزود تا ابری از مواد مختلف ایجاد شود. این ابر را می توان در تصویر خیره کننده ثبت شده توسط کاوشگر پرتو ایکس مشاهده کرد که در پرتو ایکس به طرز خیره کننده ای می درخشد.
“پائولو سوفیتا”(Paolo Soffitta) محقق ایتالیایی IXPE از موسسه ملی اخترفیزیک رم(INAF) در بیانیه ی ناسا گفته است: تصویر این کاوشگر از ذات الکرسی آ زیباست و ما مشتاقیم تا داده های قطبش سنجی آنرا مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم و در مورد این بقایای ابرنواختر بیشتر بیاموزیم.
در صورتیکه بارزترین خاصیت این تصویر رنگ سرخابی نئونی آنست اما این جرم آسمانی در نور مرئی به این شکل دیده نمی گردد. این رنگ نشان دهنده ی تابش اشعه ایکس است که راهنمایی مفید برای دانشمندان بوده و هرچه رنگ بیشتر باشد تابش اشعه ایکس نیز شدیدتر است. علاوه بر آن رگه هایی شبیه به رعد و برق آبی در آن دیده می شود که نشان دهنده ی تشعشعات ایکس پر انرژی رصد شده توسط تلسکوپ پرتو ایکس چاندرا ناسا است.
بر طبق این بیانیه بااینکه هر دو تلسکوپ پرتوهای ایکس را رصد می کنند اما آشکارسازهای متفاوتی دارند بدین سبب با همکاری یکدیگر می توانند داده های کامل و دقیق تری فراهم آورند.

نخستین تصویر ثبت شده توسط تلسکوپ چاندرا نیز از ذات الکرسی آ بود. این تلسکوپ در سال ۱۹۹۹ به فضا پرتاب شد و رصدهای اولیه آن نشان می داد که در مرکز این بقایای ابرنواختر جرم فشرده ای مانند یک سیاهچاله یا ستاره نوترونی قرار دارد.
قطبش (موج ها): قُطبِش، قُطبیدگی، یا پُلاریزاسیون(Polarization)، از خاصیت های اساسی امواج عرضی است که راستای نوسان موج را در صفحهٔ عمود بر جهت انتشار آن نشان میدهد. در الکترومغناطیس، قطبش یک موج الکترومغناطیسی (مانند نور) نشان دهندهٔ راستای بردارِ میدان الکتریکی آنست.
قطبش سنجی؛ به اندازه گیری و تفسیر قطبش موج های عرضی، خصوصاً موج های الکترومغناطیسی مانند رادیو و امواج نور قُطبش سَنجی(Polarimetry) گفته می شود. قطبش سنجی به طور معمول بر روی موج های الکترومغناطیسی انجام می شود که از ماده ای گذر کرده، بازتابیده، شکانده یا پراشیده شده باشد تا از این طریق مشخصات آن شی تعیین گردد.

منبع: