یافته پژوهشگران دانشگاه تهران؛ استفاده از فناوری کریسپر برای درمان بیماری تب برفکی

به گزارش نیوزتل، آزمایش های تازه محققان دانشگاه تهران، نشان از اثربخشی نوع خاصی از پروتئین (سیستم CRISPR-Cas) در درمان از بیماری های ویروسی دام همچون تب برفکی دارد.

به گزارش نیوزتل به نقل از دانشگاه تهران، پژوهش تازه دکتر محمدرضا بختیاری زاده، استاد دانشگاه تهران، که با همکاری عدنان اسدبیگی، دانش آموخته دانشگاه تهران، دکتر آرش قلیان چی لنگرودی و دکتر حسین اسماعیلی، اساتید دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران و محققان دیگری از دانشگاه تهران، دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه زوریخ سوئیس انجام شده است، بر جستجوی راه های نوینی برای مقابله با تب برفکی متمرکز است.
بیماری های دامی هر ساله تلفات و خسارات بسیاری برای صنعت دام پروری به بار می آورد. از همین رو محققان در جستجوی راهکارهای پیشگیری و درمان بیماری های دامی، با استفاده از روش های مختلفی همچون روش های ژنتیکی هستند. این شیوه ها بخصوص در مقابله با بیماری های ویروسی، که یکی از مهم ترین چالش های پیش روی سلامتی حیوانات و سایر موجودات زنده هستند، به کار می آید.
بیماری های ویروسی واگیردار در دامداری های سنتی و بخصوص صنعتی، می توانند سبب تأخیر در رشد و حتی مرگ حیوانات و متعاقباً کاهش بهره وری کسب و کار دامپروری شوند. یکی از این بیماری های ویروسی شایع، بخصوص در گاوداری ها، تب برفکی (FMD) است که بشدت عفونی و از راه هوا به سرعت قابل انتقال است. این بیماری همینطور از راه گوشت، شیر، و اشیا آلوده منتقل می شود.
عضو هیأت علمی گروه دام و طیور دانشکده فناوری کشاورزی دانشگاه تهران، در رابطه با این بیماری ویروسی و اثرات آن اظهار داشت: «این بیماری بخصوص در بین حیوانات زوج سُم منتشر می شود و نرخ مرگ و میر بالایی دارد. بنابراین، جلوگیری از ابتلای حیوانات به این ویروس، مؤثرتر از درمان آن خواهد بود.»
از آنجایی که ویروس تب برفکی بسیار هوشمند و جهش پذیر است، واکسن های تولیدشده به سرعت کار آمدی خویش را از دست می دهند و از چرخه تولید خارج می شوند.

استاد دانشگاه تهران در رابطه با روش های نوین جلوگیری از این ویروس اضافه کرد: «سیستم CRISPR-Cas که انقلابی در حوزه ویرایش ژنوم ایجاد کرده، یک راهکار مفید جهت مقابله با این بیماری است. این فناوری در آینده ای نزدیک اساس کیت های تشخیصی، واکسیناسیون و درمان ژنتیکی در حوزه های مختلفی مانند پزشکی، دامپزشکی و کشاورزی خواهد بود.»
پژوهش تازه محققان دانشگاه تهران نشان داده است که گونه های مختلفی از پروتئین های Cas13 قادر به هدف قرار دادن ویروس تب برفکی هستند. دکتر بختیاری زاده در توضیح یافته های این پژوهش اظهار داشت: «با توجه به طراحی gRNA ها در مناطق بسیار حفاظت شده ژنوم، این شیوه توانست سویه های مختلف ویروس را نابود کند. همینطور در این مطالعه کارآمدی سیستم CRISPR با RNAi مقایسه و مشخص شد که سیستم CRISPR نتایج بهتری به دنبال خواهد داشت. سر انجام این که استفاده موفقیت آمیز از انواع مختلف Cas13 جهت سرکوب بیماری تب برفکی اثبات کرد که سیستم CRISPR می تواند یک استراتژی منعطف برای مبارزه با سایر بیماری های ویروسی هم باشد.»
دستاوردهای این پژوهش، اخیرا از جانب الزویر در نشریه Molecular Therapy Nucleic Acid انتشار یافته و از این لینک در دسترس می باشد.

منبع: