به گزارش نیوزتل دانشمندان در نظریه جدیدی مطرح کرده اند که ستاره های دنباله داری که توسط میدان گرانشی سیاره ی مشتری از مدار خارج شده اند، احیانا عامل انقراض دایناسورها بوده اند.
به گزارش نیوزتل به نقل از ایسنا و به نقل از فیز، برخورد یک جرم آسمانی با زمین که ۶۶ میلیون سال پیش اتفاق افتاد، تاریخ را برای همیشه تغییر داد.
چیکشلوب(Chicxulub) که یک جرم آسمانی است بعد از برخورد به زمین دهانه ای در نزدیکی سواحل مکزیک از خود برجای گذاشت. قطر این دهانه ۹۳ مایل(۱۵۰ کیلومتر) و عمق آن ۱۲ مایل(۲۰ کیلومتر) است.
تأثیر فاجعه بار این برخورد سبب انقراض ناگهانی و بزرگ دایناسورها شد و علاوه بر آن سبب از بین رفتن سه چهارم گونه های گیاهی و حیوانی روی زمین شد.
اما سوال اینجاست: منشا این سیارک یا ستاره ی دنباله دار چه بوده و چرا به زمین برخورد کرده است؟
حالا دو محقق از مرکز اخترفیزیک دانشگاه هاروارد و اسمیتسونیان(Harvard & Smithsonian) معتقدند که پاسخ این سوال را یافته اند.
در مقاله ای که در مجله ی(Nature’s Scientific Reports) انتشار یافته، امیر سراج (Amir Siraj) دانشجوی رشته ی اخترفیزیک هاروارد و آوی لوئب(Avi Loeb) ستاره شناس نظریه ی جدیدی عرضه کردند که می تواند منشا و نحوه ی سفر این جرم مرگبار را توضیح دهد.
سراج و لوئب با استفاده از تجزیه و تحلیل های آماری و شبیه سازی گرانش محاسبه کردند که بخش مهمی از ستاره های دنباله دار با دوره ی تناوب طولانی از ابر اورت(Oort cloud) که کره ای یخی است و از بقایای سیارات تشکیل شده و در لبه ی بیرونی منظومه ی شمسی قرار گرفته نشات می گیرند. این ستاره های دنباله دار می توانند توسط میدان گرانشی سیاره ی مشتری از مدار بیرون بروند.
سراج که در حال تحصیل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته اخترفیزیک است می گوید: “مشتری” که عظیم ترین سیاره ی منظومه ی شمسی است ستاره های دنباله دار را به سمت مدار پرتاب می کند و سبب می شود به شدت به خورشید نزدیک شوند.
در طی گذر نزدیک از کنار خورشید این ستاره های دنباله دار که به آنها سانگریزر(sungrazers)(آفتاب گیر) هم گفته می شود نیروی جذر و مدی بسیار قوی را تجربه می کنند که سبب می شود این اجرام قطعه قطعه شده و قطعات آنها مثل گلوله به اطراف پرتاب شود.
سراج می گوید در طول گذر از کنار خورشید ستاره های دنباله داری که به خورشید نزدیک ترند کشش گرانشی بیشتری را تجربه می کنند، نیروی جذر و مدی در سرتاسر جرم پخش می شود و پدیده ی اختلال جذرومدی(tidal disruption event) اتفاق می افتد که سبب تکه تکه شدن اجرام می شود. قطعات این اجرام در راه بازگشت به سمت “ابر اورت” امکان دارد با زمین برخورد کنند.
بر طبق نظریه ی سراج و لوئب احتمال برخورد ستاره های دنباله دار با تناوب طولانی به زمین ۱۰ برابر بیشتر می شود و همینطور ۲۰ درصد این نوع ستاره های دنباله دار تبدیل به “سانگریزر” خواهند شد.
این دو محقق می گویند که نظریه جدید آنها شامل سن چیکشلوب ها هم می شود و توضیحات رضایت بخشی در مورد منشا آنها و سایر اجرامی که به زمین برخورد می کنند عرضه می دهد.
لوئب می گوید: مقاله ی ما مبنایی برای توضیح علت وقوع این اتفاق عرضه می کند. در حقیقت ما می گوییم که اگر جرمی را که در نزدیکی خورشید قرار دارد خرد کنید احتمال برخورد آن به زمین بالا می رود و می تواند برخوردی ایجاد نماید مانند آن که سبب انقراض دایناسورها شد.
شواهد موجود در دهانه ی چیکشلوب از آن حکایت می کند که مواد تشکیل دهنده ی این سنگ کندریت کربن دار بوده است. نظریه سراج و لوئب شاید بتواند علت این ترکیب غیرعادی را توضیح دهد.
یک نظریه ی مشهور در مورد منشا چیکشلوب این است که این جرم آسمانی از کمربند سیاره ای منشا گرفته که گروهی از سیارک های بین مشتری و مریخ هستند. باآنکه کنریت کربن در بین سیارک های کمربند سیاره ای کمیاب است اما احیانا در بین ستاره های دنباله دار با تناوب طولانی بیشتر است و می تواند نظریه ی برخورد ستاره ی دنباله دار را تایید کند.
دهانه های مشابه هم ترکیبات مشابهی نشان می دهند. همچون برخوردی که دو میلیون سال پیش سبب ایجاد دهانه وردفرت(Vredefort) در آفریقای جنوبی شد که بزرگ ترین دهانه ی برخوردی روی زمین است و همینطور برخوردی که سبب ایجاد دهانه ی ژامانشین(Zhamanshin) در قزاقستان شد و بزرگ ترین دهانه ی تشکیل شده در یک میلیون سال گذشته است. محققان می گویند زمان بندی این برخوردها محاسبات آنها در مورد برخورد اجرام با اندازه ی چیکشلوب ها را تایید می کند.
سراج و لوئب می گویند: نظریه ی آنها را می توان با مطالعه ی بیشتر این دهانه ها، دهانه های مشابه و حتی آن هایی که روی سطح ماه هستند مورد آزمایش قرار داد تا ترکیبات برخورد کننده ها مشخص شود. مأموریت های فضایی که از ستاره های دنباله دار نمونه برداری می کنند هم می توانند در این حوزه کمک کننده باشند.
گذشته از ترکیبات این ستاره های دنباله دار، رصدخانه ی جدید ورا رابین(Vera Rubin) در شیلی که سال آینده راه اندازی می شود امکان دارد بتواند اختلال جذر و مدی ستاره های دنباله دار با تناوب طولانی را مشاهده کند.
لوئب می گوید: ما باید قطعات کوچکی که از ابر اورت به سمت زمین می آیند را ببینیم. من امیدوارم بتوانیم این نظریه را با داشتن اطلاعات بیشتری از ستاره های دنباله دار با تناوب طولانی، آمار بهتر و مشاهده شواهدی از این قطعات بررسی نماییم.
لوئب می گوید: درک این مورد فقط برای کشف اسرار تاریخ زمین اهمیت ندارد بلکه برای فهمیدن اینکه آیا چنین اتفاقی باز هم زمین را تهدید خواهد نمود بسیار مهم می باشد.
او افزود: احیانا در لحظه ی این برخورد منظره ی شگفت انگیزی شکل گرفته اما ما نمی خواهیم باردیگر این منظره را ببینیم.